Bảo vệ bản quyền tranh trên thị trường trực tuyến - khó chồng khó
Cập nhật: 4/1/2021 | 11:13:46 AM
Sau nhiều năm hoạt động, thị trường tranh trực tuyến vốn mang đến nhiều lợi ích cho giới mỹ thuật Việt Nam nay đã bộc lộ hạn chế. Nhiều nghệ sĩ, nhà sưu tầm và người yêu thích mỹ thuật nghi ngại về tranh giả tại các sàn giao dịch trực tuyến hay việc đưa tranh lên Internet khiến tác phẩm của họ dễ bị sao chép hơn.
Thị trường tranh trực tuyến khởi sắc ở Việt Nam nhiều năm nay.
Vi phạm tác quyền vẫn tràn lan
Hơn thập kỷ qua, thị trường mỹ thuật Việt Nam rơi vào tình trạng ảm đạm, một trong những nguyên nhân chính là tình trạng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ. Các bức tranh giả, tranh nhái tràn lan trên thị trường với đủ mọi mức giá khiến những bức tranh thật bị giảm giá trị, kênh kiếm sống của các hoạ sĩ chân chính bị thu hẹp. Không chỉ thế, một thị trường tranh “vàng thau lẫn lộn” khiến người mua và công chúng trong nước mất lòng tin, mỹ thuật Việt mất uy tín trên trường quốc tế.
Trước khi mô hình sàn giao dịch tranh trực tuyến du nhập vào Việt Nam, các hoạ sĩ thường phải gửi tranh bán qua các phòng tranh (gallery), hoặc qua người quen giới thiệu và khách đã mua hàng. Các hoạ sĩ cũng có thể đăng tải bức tranh mình sáng tác lên trang cá nhân, website cá nhân và tự quảng cáo đến công chúng qua Internet.
Nếu lướt qua các trang mạng xã hội, không khó để tìm thấy những phiên chợ tranh trực tuyến như “All about Art and Artist” (hơn 80 nghìn thành viên), "Vietnam Art space" (hơn 40 nghìn thành viên), “Vietnam Art now” (hơn 10 nghìn thành viên)...
Khi bắt đầu có các sàn giao dịch tranh trực tuyến, hoạ sĩ có thể chỉ cần chụp lại rồi đăng tải trên sàn và điền các thông tin về bức tranh kèm giá bán. Đây là một kênh cho các hoạ sĩ công bố tác phẩm của mình và thông qua đó, họ có thể tiếp cận đến nhiều nhóm người mua tiềm năng hơn.
Đáng nói, trên các sàn giao dịch này còn có chính sách về bản quyền tác giả và cơ chế để người dùng báo cáo các tác phẩm có dấu hiệu vi phạm bản quyền. Đơn cử, trong chính sách của sàn giao dịch Inhochines Art – một sàn giao dịch tranh lâu năm, đã hướng dẫn người dùng báo cáo ngay cho bộ phận quản lý tác phẩm thông qua trang web hoặc số hotline trong trường hợp phát hiện tác phẩm đăng tải có nội dung vi phạm bản quyền.
Theo đó, tùy theo mức độ vi phạm về chính sách bản quyền, Indochine Art có thể xem xét gỡ bỏ nội dung vi phạm, tạm dừng hoặc chấm dứt hoạt động tài khoản, hoặc yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật.
Cách đây vài ba năm, giới mỹ thuật đã đặt nhiều kỳ vọng thị trường tranh trực tuyến có thể thay đổi phần nào thị trường hội hoạ theo hướng tích cực hơn, bảo đảm được quyền lợi hoạ sĩ tốt hơn. Bởi lẽ, nếu chỉ công bố tác phẩm một cách cục bộ như bày bán ở một số phòng tranh, bức tranh này vẫn có thể bị đạo nhái và bày bán ở những vùng khác.
Thông qua việc công bố tác phẩm trực tuyến trên một sàn giao dịch có uy tín, tác giả vừa có thể khẳng định quyền sở hữu của mình với sáng tác, những tác phẩm đạo nhái có thể sẽ bị báo cáo và loại trừ ra khỏi hệ thống, mà các nhà sưu tầm chuyên nghiệp, người mua tranh có thể tin tưởng hơn khi lựa chọn mua hàng.
Thiếu cơ chế, thiếu lòng tin
Dù vậy, sau nhiều năm hoạt động, thị trường tranh trực tuyến được kỳ vọng mang đến nhiều lợi ích cho giới mỹ thuật Việt Nam nay đã bộc lộ nhiều hạn chế. Nhiều nhà sưu tập tranh ở Hà Nội có chung đánh giá rằng, những nhóm tranh bán online thường là giá trị thấp, tranh của họa sĩ mới hoặc là để trang trí là chính, không phải là tranh để sưu tập. Còn nhiều hoạ sĩ sáng tạo những bức tranh có giá trị lớn thường có xu hướng không đưa lên Internet bởi lo ngại sẽ bị sao chép ngay lập tức.
Lo ngại này là hoàn toàn có lý khi tình trạng chép tranh lậu bày bán tại các cửa hàng vốn chưa giải quyết được thì nay lại nảy sinh nạn chép tranh bán trực tuyến. Bên cạnh những tài khoản chính chủ, sàn mua tranh uy tín thì cũng xuất hiện một loạt các tài khoản giả mạo, sàn giao dịch giả để bán tranh cho khách.
Còn có hiện tượng nhiều bức tranh được hoạ sĩ chụp lại, đăng tải trên trang cá nhân nhưng bị các chợ tranh trực tuyến “ăn cắp” qua trang web của mình để rao bán hoặc để in lên các sản phẩm thương mại khác.
Do vậy, không lạ khi nhiều hoạ sĩ, người sưu tầm tranh chuyên nghiệp đang nghi ngờ tính khả thi của việc mua bán tranh online. Người sưu tập tranh chuyên nghiệp chỉ dùng các kênh online để thu thập thông tin, sau đó sẽ tìm gặp trực tiếp tác giả và xem tác phẩm.
Dù pháp luật Việt Nam đã có những quy định về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, ngăn chặn các hành vi vi phạm tác quyền và các tổ chức, cơ quan chuyên môn thẩm định tranh thật tranh giả nhưng nạn tranh giả vẫn ngang nhiên tiếp diễn. Nếu không có cơ chế hợp lý kịp thời giải quyết được thực trạng nhức nhối về vi phạm bản quyền, nền mỹ thuật Việt Nam không biết đến bao giờ mới có thể khởi sắc, được thế giới ghi nhận?
Đỗ Trang
(Nguồn: https://baophapluat.vn/)
Tin khác
Video : Những điều pháp luật nghiêm cấm - tập 2
Cập nhật: 25/6/2021 | 11:32:18 AM
VCOP- Quách Đại Đức
Thêm một bức tranh Việt được bán với giá hơn 1 triệu USD ở Hong Kong
Cập nhật: 25/5/2021 | 10:30:06 AM
Thêm một bức tranh Việt được bán với giá hơn 1 triệu USD ở Hong Kong Được bán đấu giả ở mức 1,11 triệu USD, "Thiếu nữ choàng khăn" vượt xa bức "Mona Lisa" của Mai Trung Thứ tại phiên đấu giá mới nhất của Christie's Hong Kong.
Vụ việc Tranh chấp bản quyền cuốn sách “Trò chuyện với cõi vô hình”
Cập nhật: 16/3/2021 | 8:51:04 AM
(PLBQ). Sự việc Công ty Văn hóa Sáng tạo Trí Việt (First News-Trí Việt) tố cáo Công ty cổ phần sách Thái Hà (Thái Hà Books) và bà Hoàng Thị Thiêm vi phạm bản quyền cuốn sách “Trò chuyện với cõi vô hình” đang là đề tài nóng trên các mạng xã hội và thu hút sự chú...
Những dấu ấn của Việt Nam trong hợp tác ASEAN về sở hữu trí tuệ
Cập nhật: 2/3/2021 | 9:05:07 AM
(VietQ.vn) - Thời gian qua, Việt Nam đã chủ động, tích cực điều phối hoạt động của Nhóm AWGIPC vượt qua khó khăn, thách thức do đại dịch COVID-19 gây ra nhằm triển khai các hoạt động hợp tác ASEAN về sở hữu trí tuệ theo đúng lộ trình và các mục tiêu đã đề ra, đóng...
Các vụ vi phạm bản quyền tiếp tục bị phanh phui
Cập nhật: 19/11/2020 | 2:45:00 PM
Thời gian qua, hàng loạt các vụ việc vi phạm bản quyền trong lĩnh vực văn học nghệ thuật (VHNT) đã bị dư luận xã hội và những người trong cuộc phanh phui.
Thông điệp từ những ca khúc phòng, chống Covid -19
Cập nhật: 22/5/2020 | 4:43:59 PM
Trong tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, bên cạnh việc ủng hộ vật chất thì việc ủng hộ tinh thần cho tuyến đầu chống dịch, cũng như kêu gọi mọi người chung tay phòng, chống dịch bệnh là rất quan trọng. Nhiều nghệ sĩ, ca sĩ, nhạc sĩ đã thể hiện điều...
Tác giả 'Hồ Chí Minh - Tên Người là cả một niềm thơ' được truy tặng giải đặc biệt
Cập nhật: 22/5/2020 | 4:38:45 PM
TTO - Cố nhà thơ Cuba Felix Pita Rodriguez (tác giả bài 'Hồ Chí Minh - Tên Người là cả một niềm thơ') được truy tặng giải đặc biệt giải thưởng sáng tác về chủ đề Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh giai đoạn 2018-2020.
Thu tác quyền âm nhạc từ Facebook và YouTube: Một bước tiến dài
Cập nhật: 20/4/2020 | 3:18:46 PM
Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC) cho biết, năm qua đã thu hơn 111 tỷ đồng từ việc sử dụng quyền tác giả âm nhạc. Đây là con số ghi nhận nỗ lực không ngừng trong cuộc chiến bảo vệ tác quyền âm nhạc mà trung tâm đã đạt được.
Trách nhiệm pháp lý khi sử dụng tác phẩm vi phạm quyền tác giả
Cập nhật: 20/4/2020 | 3:17:02 PM
Đã xảy ra những vụ vi phạm bản quyền, dẫn đến tranh chấp quyền tác giả. Pháp luật nước ta quy định như thế nào về trách nhiệm pháp lý trong những trường hợp như vậy?
- Giấy phép: 200404174235
Đăng ký: 04/04/2020
Tác phẩm: (Sự kiện có từ 10 - 200 người tham dự)
Số lượng: 1 bản
- Giấy phép: 200306162001
Đăng ký: 06/03/2020
Tác phẩm: (Giá cho 1 lượt phát tại quán Cafe)
Số lượng: 3 bản
- Giấy phép: 200208042833
Đăng ký: 08/02/2020
Tác phẩm: (Sự kiện có từ 10 - 200 người tham dự)
Số lượng: 1 bản
- Giấy phép: 200208043132
Đăng ký: 08/02/2020
Tác phẩm: (Giá cho 1 lượt phát tại quán Cafe)
Số lượng: 5 bản
- Giấy phép: 200208041145
Đăng ký: 08/02/2020
Tác phẩm: (Sự kiện có từ 10 - 200 người tham dự)
Số lượng: 4 bản
- Giấy phép: 200208041145
Đăng ký: 08/02/2020
Tác phẩm: (Giá cho 1 tháng phát tại quán Cafe)
Số lượng: 3 bản
- Giấy phép: 200208041145
Đăng ký: 08/02/2020
Tác phẩm: (Giá cho 1 chương trình tại phòng trà)
Số lượng: 2 bản